વાંસળી વાગી વહાલની ~ વાર્તા ~ ગીની માલવિયા

વાંસળી વાગી વહાલની – ગીની માલવિયા

“વાંસળી વાગી રે, (૨)….જમુનાને આરે..
વાંસળી વાગી વહાલની, કદંબને ક્યારે…!.”

“આપની સેવામાં હાજર છે, આપનો પોતાનો, આર. જે. મનોરથ, જમુનાના આરે અને કદંબના ક્યારે નહીં, પણ સાબરમતીના કિનારે અને કરેણના ક્યારેથી. તો ચાલો, જોડાઈ જાઓ મારી સાથે. રોજની જેમ, આજનો શો શરૂ કરીએ, શોની સિગ્નેચર ટયૂનથી….!”

ઘણાં વખત પહેલાં સાંભળેલી કોઈ કવિતાની બે લીટીની સાથે, તેના માનીતા આર. જે. મનોરથ મહેતાએ બનાવેલી એની સિગ્નેચર ટ્યૂન સાથે રોજ શ્લોકાની સવાર પડતી.

કોફીનો કપ, સાતમા માળની ગેલેરી, મનોરથનો રેડિયો પર ગુંજતો, ઘૂંટાયેલો, ઘેરો પણ મધુર અવાજ અને એની વાંસળીની સિગ્નેચર ટ્યૂન, શ્લોકાની સવારનું બંધાણ હતાં. અને એમાં પાછી ડાર્ક રોસ્ટ, હેઝલનટ ફ્લેવર્ડ કોફી..! ઉફ્ – ઈટ ઇઝ ટુ ડાય ફોર!

શ્લોકાનું આ એમ.બી.એ.નું છેલ્લું વરસ હતું. શ્લોકા ભણવાની સાથે હ્યુમન રિસોર્સીસની ઈન્ટર્નશિપ પણ કરતી હતી.  આ બધી વ્યસ્તતામાં બોયફ્રેન્ડ રાખવાનો એને સમય હતો જ ક્યાં?

ઈન કેસ, જો રાખ્યો હોત, તો લોન્ગ ડ્રાઇવ, લવચેટ કે મૂવીનો ટાઇમ પણ ક્યાંથી કાઢત? શ્લોકાની જિંદગી અમદાવાદનાં નવા રસ્તા જેવી સીધી, સમથળ અને સપાટ. એમાં વાંકીચૂકી, ગલીકૂંચીનો કોઈ અવકાશ જ નહોતો.

આમ જુઓ તો એમ.બી.એ. અને હ્યુમન રિસોર્સીસની ઈન્ટર્નશિપ, એ બધું તો મગજનું કામ, પણ દિલ પર થોડી લગામ છે? દિલ તો બેકાબૂ ઘોડો.. ઢાળ શું મળ્યો, એ..ય.. ને જાય લપસતું!

હા, શ્લોકાનું દિલ હવે સંપૂર્ણપણે આવી ગયું હતું, આ ઘૂંટાયેલા અવાજના માલિક, આર.જે. મનોરથ પર. રેડિયો પર “મનોરથની વાંસળી” વાગી નથી અને શ્લોકાની કલ્પનાના ઘોડા છૂટ્યા નથી!

શ્લોકા પોતે પણ ખૂબ દેખાવડી હતી અને શ્રીમંત માતાપિતાની એકનીએક દીકરી હોવાથી ખૂબ લાડપ્યારમાં ઉછરી હતી. એ આજની એકવીસમી સદીની મુક્ત, સ્વતંત્ર વિચારો ધરાવતી મોર્ડન છૉકરી હતી. માતાપિતા પણ હંમેશ શ્લોકા સાથે “ઓપન ચેનલ” કમ્યુનિકેશન રાખતાં.

મોડી રાત સુધી ચાલતા ભણતરના વિવિધ સબમિશન અને ઈન્ટર્નશિપમાં એનો દિવસ ક્યાં આથમી જતો એની તો શ્લોકાને ખબર નહોતી રહેતી. સવારના શો પછી શ્લોકા રેડિયો બંધ કરીને પોતાના રૂટિનમાં વ્યસ્ત થઈ જતી અને મનોરથ બંધ થયેલા રેડિયોમાં આવનારી કાલની સવાર સુધી પુરાઈ રહેતો. બીજા દિવસની સવાર મનોરથના પૌરૂષપૂર્ણ ઘૂંટાયેલાં અવાજની મુક્તિ લઈને આવતી.

પણ સમયને તો ક્યાં મુક્તિ કે બંધનના કોઈ નિયમો લાગુ પડે છે? એનું કામ તો છે બસ, નિરંતર વહેવાનું…! વખત જતાં શ્લોકાની ઈન્ટર્નશિપ પણ પૂરી થઈ અને એમ.બી.એ.નું છેલ્લું સેમેસ્ટર શ્લોકા માટે થોડોક અવકાશ લઈને આવ્યું, કદાચ, એની જિંદગીના મેઘધનુષ્યમાં બાકી રહી ગયેલા રંગો ભરવા માટે.

રોજની જેમ, શ્લોકાએ એનાં વ્યસન પ્રમાણે તે દિવસે સવારે રેડિયો ઓન કર્યો, એન્ડ ધેર હી વોઝ! મનોરથ અને એની સિગ્નેચર ટ્યુન…! શ્લોકાને ઈન્ટર્નશિપ પૂરી થતાં સમયના ‘સરપ્લસ’માં તે દિવસે પહેલીવાર પ્રતીત થયું કે, મનોરથના વાદળિયા ઘેરા અવાજમાં સાતેય રંગો, છલકાતા હતા.

એને અચાનક જ થયું કે શું આ રંગોની છોળ કાયમ જ હતી પણ સમયના અભાવમાં એણે આજ સુધી નોટિસ નહોતું કર્યું? શ્લોકાએ વિચાર્યું, “આ રંગભર્યા, રૂઆબદાર અવાજના માલિકને હવે જોવો તો પડશે જ અને પ્રત્યક્ષ જ મળવું પડશે.”

પ્રત્યક્ષ મળવાનું એક કારણ હતું. રેડિયોની વેબસાઈટ પર, ઈન્સ્ટાગ્રામમાં કે કોઈ પણ સોશિયલ મીડિયા સાઈટ પર મનોરથનો કોઈ ફોટો નહોતો, ફક્ત તેની  વાંસળીનું જ પ્રોફાઈલ પિક્ચર હતું. મનોરથને જે ઓળખતાં હોય એવા કોઈને એ જાણતી પણ નહોતી. મનોરથ કેવો દેખાય છે, એની ક્યાંયથી પણ ખબર પડે એમ નહોતું.

પણ એમ.બી.એ. ભણતી અને હ્યુમન રીસોર્સિંગમાં ઈન્ટર્નશિપ કરતી શ્લોકા માટે મનોરથને જોવાનો કે મળવાનો  રસ્તો કાઢવો કોઈ મોટી વાત નહોતી. શ્લોકાએ મનોમન નક્કી કરી લીધું ગમે તે થાય પણ મનોરથને મળવું જ રહ્યું.

એ ક્યારેક એકલી પડતી તો એના મનોવિશ્વમાં મનોરથ આજકાલ ડોકિયાં કરી જતો. “શું મનોરથ સિંગલ હશે? યુવાન હશે? એના તરવરિયા અને ઘેઘૂર અવાજ પરથી તો પચીસેક વર્ષનો હોય એવું લાગે છે. શું એ ઊંચો અને દેખાવડો હશે? ઈંગ્લીશ તો ફક્કડ બોલે છે એટલે ભણેલો તો હશે જ.”

તો ક્યારેક એને થતું કે “હું ક્યાં તરત મળીને લગ્ન કરવા માગું છું? પણ જો હું મનોરથને મળું અને મનોરથને જ મારી સાથે પહેલી નજરે પ્રેમ થઈ ગયો તો?” આવું વિચારીને પોતે જ મનમાં ને મનમાં સહેજ શરમાઈને હસી પડતી.

અંતે શ્લોકાએ મનોમન નક્કી કરી લીધું કે આજે તો મનોરથને મળવાનાં પોતાનાં મનોરથ પૂરા કરીને જ જંપશે. તે દિવસ શ્લોકાને કૉલેજમાં રજા હતી. એણે સવારની કોફી ઝટપટ પૂરી કરી અને સરસ તૈયાર થઈ. “રિસર્ચ પ્રોજેક્ટ માટે મારા મિત્રને મળવાનું છે.” એવું મમ્મીને કહીને, એ મનોરથના રેડિયોસ્ટેશન પર જવા નીકળી ગઈ.

સિક્યોરિટી ચેક પોઈન્ટ પસાર કરીને એ રેડિયોસ્ટેશનના રિસેપ્શન કાઉન્ટર પર ગઈ અને રિસેપ્શનિસ્ટને કહ્યું કે એ મનોરથને મળવા માગે છે.

રિસેપ્શનિસ્ટ કહે; “તમે એપોન્ટમેન્ટ લીધી છે?”

શ્લોકાએ ડોકું ધુણાવીને ના પાડી.

“તમારું નામ, ફોન નંબર અને મળવાનું કારણ આ કાર્ડ પર લખીને આપો. હું સરને અંદર જઈ આપી આવું છું અને પૂછું છું કે સર મળવા માટે સમય આપી શકશે કે નહીં.”

શ્લોકાએ પોતાનું નામ અને નંબર લખ્યો અને કામમાં એવું લખ્યું, “Biggest Fan of the Show and your voice. Just want to meet and greet you.”

શ્લોકાનું કાર્ડ લઈને રિસેપ્શનિસ્ટ મનોરથના રૂમમાં ગઈ. પાંચેક મિનિટમાં એ પાછી આવી અને શ્લોકાને કહે, “શો પૂરો થવાને હજી વીસેક મિનિટ છે. સરે CC TV પર તમને જોયા છે અને એમને ખબર છે કે તમે એમને મળવાની રાહ જુઓ છે. તમે અહીં વેઈટિંગરૂમમાં બેસો. સમય મળતાં જ સર તમને અંદર બોલાવશે.”

શ્લોકાના રોમરોમ ખુશી ખીલી ઊઠી. એ વેઈટિંગરૂમમાં આવીને બેઠી.

“આઈ કાન્ટ બિલીવ કે હું જેનાં અવાજના પ્રેમમાં પડીને, કાચી દોરીથી બંધાઈને અહીં સુધી આવી છું, એને અંતે મળવાનું થશે! કદાચ, એવુંયે બને કે મનોરથ અને હું પહેલી નજરે જ એકમેકનાં પ્રેમમાં પડી જઈએ તો?”

એકવીસ વરસની શ્લોકાના મનમાં અનેક પ્રકારનાં “પરમ્યુટેશન-કોમ્બીનેશન્સ” ચાલી રહ્યાં હતાં. એ મનોરથને મળવા હવે અધીરી થઈ ગઈ હતી. બે બે મિનિટે હાથમાંના મોબાઈલ પર સમય જોઈ લેતી હતી. એને આ વીસ મિનિટ વીસ કલાક જેવી લાગી રહી હતી.

રેડિયો સ્ટેશનના વેઈટિંગરૂમમાં સ્પીકર પર રેલાતો મનોરથનો ઘૂંટાયેલો અવાજ શ્લોકા સાંભળી રહી હતી. આ એ જ અવાજ હતો જેની મોહિનીએ શ્લોકાને ઘેલું લગાડ્યું હતું. એ માની જ નહોતી શકતી કે આજે એ અવાજ હવે એને પ્રત્યક્ષ સાંભળવા મળશે!. શ્લોકા તો મનોરથને મળવાનું થશે એના જ ખુમારમાં હતી.

મનોરથ આમ તો રોજની સામાન્ય જિંદગીમાં થતી ઘટના કે સમાચારની વાતો કરતો અને એ અંગે પોતાના વિચારો રજૂ કરતો. ૫ણ કદી પોતાની અંગત કંઈ વાત કરતો નહીં. પરંતુ, આજે ન્યૂ ઈંગ્લેન્ડનાં હવામાનમાં જેમ અચાનક પલટો આવે એમ, મનોરથે તેની રોજની વાતોનું સુકાન અચાનક જ બદલ્યું.

મનોરથે તેના અવાજમાં રોજ કરતાંય કંઈ વધુ ઉમળકો લાવીને કહ્યું,

“મારા ‘વાંસળી વાગી’ના વહાલા શ્રોતાજનો, આજનો દિવસ મારા માટે ખાસ છે. આમ તો મારી પોતાની, પર્સનલ વાત કરવાનું આ પ્લેટફોર્મ નથી. પણ આજે મારે તમારી સાથે એક ખાસ અને થોડી અંગત કહી શકાય એવી વાત શેર કરવાની છે. આજે અહીં, મને સ્ટુડિયોમાં મળવા કોઈ “ખાસ” આવ્યું છે. આ ‘કોઈ’ ખાસને અહીં બોલાવીને, તમારી સાથે ઓળખાણ કરાવું એ પહેલાં, એકાદબે મિનિટ માટે સાંભળો “વાંસળી વાગી”ની સિગ્નેચર ટ્યુન.

અને “વાંસળી વાગી”ની ટ્યુન રેડિયોસ્ટેશન પરથી પ્રસારિત થવા માંડી. વેઈટિંગરૂમમાં શ્લોકા સિવાય બીજું કોઈ નહોતું.

શ્લોકા શ્વાસ રોકીને બેસી રહી. “ખરેખર, મનોરથ ત્યાં રેડિયો પર મને જ કોઈ ખાસ કહી રહ્યો છે? શું મનોરથ CC TV પર મને જોઈને ખરેખર મારા પ્રેમમાં પડી ગયો છે? શું એ મને અંદર સ્ટુડિયોમાં બોલાવવા પોતે આવશે કે રિસેપ્શનિસ્ટને મોકલશે? ઓ માય ગોડ, આવું ખરેખર મારી સાથે થઈ રહ્યું છે?”

શ્લોકા માની ન શકે એવું થઈ રહ્યું હતું. એ અદ્ધરજીવે બેઠી હતી કે હમણાં જ એને બોલાવવા કોઈક આવવું જ જોઈએ.

એણે આજુબાજુ નજર કરી. કોઈ આવતું ન દેખાયું તો એને એકાદ મિનિટ માટે લાગ્યું કે કદાચ એવુંય હોય કે મનોરથ નવું “પૅટ” – ડોગ કે કેટ એની સાથે  લાવ્યો હોય..! અને હા, કોઈ બીજી એની ગર્લફ્રેન્ડ ઓલરેડી એની સાથે હોવાની શક્યતાયે નકારી ન શકાય! છતાં એને ઊંડેઊંડે લાગતું હતું કે ના, એ પોતે પણ “કોઈ ખાસ” હોઈ શકે! હવે તો આ “કોઈ ખાસ” કોણ છે એ જાણ્યા વિના ત્યાંથી ખસવાનું શક્ય જ નહોતું.

એટલામાં સિગ્નેચર ટ્યુન પૂરી થઈ અને મનોરથ પાછો માઇક સામે ગોઠવાયો અને લો, અઢળક શ્રોતાઓની આતુરતાનો “ધી એન્ડ” પણ ઑલમોસ્ટ આવી ગયો.

મનોરથે કહ્યું, “મારા વહાલા શ્રોતાજનો, તો મળો, મારા જીવનને અર્થ આપનાર, દિશા આપનાર અને દશા બદલનાર, આ “કોઈ ખાસ”ને. એ છે મારો “સિગ્નીફિકન્ટ અધર” આદિત્ય! અમે આજે જોડાઈ રહ્યા છીએ, જીવનભર માટે, એકબીજા સાથે. આપ સહુના આશીર્વાદ અને શુભકામનાઓ અમને કાયમ મળતી રહેશે એવી ઈશ્વર પાસે પ્રાર્થના કરીએ છીએ. આદિત્ય, પ્લીઝ સે ‘હાય’ ટુ અવર ઑડિયન્સ.”

આદિત્યનો સહેજ કોમળ પણ કોન્ફિડન્ટ અવાજ સ્પીકર પર સંભળાયો, “હલો એવ્રીવન, થેંક્યુ ઈન ઍડવાન્સ, ફોર યોર બ્લેસ્સિંગ્સ.” અને રેડિયોસ્ટેશન પર તાળીઓનો ગડગડાટ ગૂંજી ઊઠ્યો.

શ્લોકા પણ અજાણતાં જ આ તાળીઓનાં ગડગડાટમાં વહી ગઈ. એણે પાંપણ પર ઝૂમતાં આંસુનાં તોરણ પર હળવેથી રૂમાલ ફેરવી લીધો અને વેઈટિંગરૂમમાંથી ચૂપચાપ નીકળી ગઈ.

શ્લોકાને થયું, કાશ, અવાજ પરથીયે ખબર પડી શકત કે રેડિયો એનાઉન્સરની લાઇફસ્ટાઈલની વાંસળીના સૂર ઓલ્ટરનેટ પણ હોઈ શકે, તો કેવું સારું! આજે તો શ્લોકા માત્ર મનોરથના અવાજ પર જ નહીં, એ અવાજની સચ્ચાઈ પર દિલોજાનથી વારી ગઈ. એણે દિલથી મનોમન, મનોરથના જિંદગીના ‘ઓલ્ટરનેટ’ વહેણમાં સામા પૂરે તરી જવાના દમ માટે તાળીઓ પણ પાડી લીધી.

શ્લોકા મનમાં ને મનમાં, મનોરથની ‘સિગ્નેચર ટ્યુન’ ગણગણતી ઘર તરફ પાછી વળી રહી હતી.

“વાંસળી વાગી રે, (૨)….જમુનાને આરે..
વાંસળી વાગી વહાલની, કદંબને ક્યારે…!.”

***