ચૂંટેલા શેર ~ ગઝલસંગ્રહઃ તસ્બીહના બે પારા વચ્ચે ~ શબનમ ખોજા (કચ્છ)

મારા લોહીનું એ ગુજરાતીપણું
ટેરવાની ટોચ પર કક્કો ફૂટે!
*
એને નગર જવાને, જ્યારે વિચાર દોડે
તરસી નજરથી ખોબે-ખોબે પિવાય રસ્તો
*
એવા ઘણા ગુરુ છે, કંઠી ઘણાને બાંધે
પણ ધ્યાન એવું રાખે આગળ ન જાય ચેલા!
*
ધીમે ધીમે એની આદત થઈ ગઈ છે
વર્ષોથી છું ખાલીપાના કબજામાં
*
અફસોસ એ નથી કે તને જાણી ના શકી
અફસોસ એ રહ્યો કે છું ખુદથી અજાણ હું
*
રાત-દિવસ જેને પૂજ્યો’તો
એ પથ્થરની ઠોકર વાગી
*
ના પાંખની કદર છે ના જાતમાં છે શ્રદ્ધા
મ્હેણું એ ભાંગવાને ઊડી રહ્યું છે પંખી
*
શબ્દો સ્વયં જો અવતરે, અવસર બની રહે
ઊભરો ફકત ચડે તો લખાતું નથી કશું
*
એ જ ડરથી અરીસો એ જોતા નથી
સામે છેડેથી આરોપી ઝડપાય તો!
*
હસ્તરેખા ભૂંસી નાખી મેં પ્રથમ
એ પછી ચિતરી શકાયું છે મિલન
*
એક અસલ અણસાર માગે છે હવે
માંહ્યલો ગિરનાર માગે છે હવે
*
સ્વીકાર્ય થઈ શકે છે બધી તારી લીલા પણ
જો તું નિભાવી જાણે ખરું શામળાપણું
*
અકળાવી નાખે એવા ભેદી તમસની વચ્ચે
ભીતર દીવો બળેને ત્યારે ગઝલ બને છે
*
ડૂબું છું હું તો તું રહે શાને તણાવમાં?
હું ક્યાં કહું છું કે મને બેસાડ નાવમાં?
*
નમ્રતા, ઉદ્યમ, અનુકંપા, ખુમારી ને ધીરજ
આટલી જાયદાદથી જીવી જવાતું હોય છે
*
સૌની ભૂલો જોવા કરતાં
મેં મારી સમજણ વિસ્તારી
*
એના વિના કલમથી કશું ક્યાં ઝરી શકે?
સ્મરણો છે ધારદાર, જખમ જોરદાર છે
*
કીધું મેં સાહ્યબાને, તોડી દે કાયદાને
ભેગા મળીને આજે શ્વવસા છે વાયરાને
*
જોઈને હાલ મારા આવે તું પાસ કાયમ
તેથી જ તો ગમે છે રહેવું ઉદાસ કાયમ
*
હું રંગમંચ આખો સાથે લઈ ફરું છું
કારણ કે હર ઘડી જગ નવલું જ પાત્ર માંગે
*
તને ધારવામાં ઉતાવળ કરી છે
તું અર્થોથી ઉપર ને સત્યોથી પર છે
*
કેવા ભળી ગયા છે એ પ્રેમમાં જુઓ ને
શીરીં લખું તો સાથે ફરહાદ અવતરે છે
*
જો મને કણ-કણ મહીં
સઘળે મૂર્તિમંત છું
*
ફરી હું પીંજરમાં મોહી પડી છું
ફરી મારી ઊડવાની ઇચ્છા રઝળશે
*
બુઠ્ઠી થઈ છે જ્યારથી એની ખડગની ધાર
તે દિનથી રોજરોજ સજાવે છૈ મ્યાનને!
*
થોડા ગુનાનાં મૂળમાં મજબૂરીઓ હશે
બાકી બધાનું મૂળ તો ગોઝારી ઝંખના
*
ખુલ્લું હો પાંજરું પણ ઊડી ન જાય પંખી
આ ડર નથી પરંતુ આ તો છે ચણનો જાદુ
*
નડે ફૂલને જે રીતે એની ખુશબૂ
મને એમ મારી ભલાઈ નડી છે
*
જેટલું ભીતરથી ખાલી થાય છે
એટલું ઊંડાણ વધતું જાય છે

~ શબનમ ખોજા, (કચ્છ)
~ ગઝલસંગ્રહઃ તસ્બીહના બે પાર વચ્ચે
~ પ્રકાશકઃ ઝેન ઓપસ, અમદાવાદ
https://www.zenopus.in/book/ghazal-sangrah/tasbih-na-be-para-vacche